Ohkwari’kó:wa - 3

Iahá:rawe ne ne tewatakà:ron ne kaniataratákie, sók ia’thanitsiónhkwahkwe, ia’thaiahiàkstahkwe. Wahonnì:ron ne rontó:rats, tóka ne ohkwari’kó:wa enhakwé:ni, í:’i ó:ni eniakwakwé:ni. Ia’thonni’tsiónhkwahkwe ki’ tánon iathatiiahià:kstahkwe ó:ni. Tho ó:ni ne’ na’á:wen ne tsi ionontahrón:nion tsi nahá:iere ne ohkwari’kó:wa tho nahatí:iere ne rontó:rats. Kháre ó:nen iahonatonhontsió:ktahse. Kwáh è:neken nahaié:ra’te ia’thani’tsiónhkwahkwe ne ohkwari’kó:wa, wa’thá:ten. í:iah ohnà:ken tehonéhton ne rontó:rats, akwé:kon ia’thonni’tsiónhkwahkwe wahonwáhsere.

Tánon ne nón:wa nikahá:wi, ne ne kwáh wahsontí:io, karonhiá:ke ienhsatkáhtho tánon enhsé:ken ne áhsen nihá:ti rontó:rats shé:kon nihonwáhsere ne ohkwari’kó:wa. Ne ne katshé:tare ne karonhiá:ke nón:we ne rontó:rats tánon ohkwari’kó:wa. Ne ne kaié:ri nikatsistóhkwake ne ne ohkwari’kó:wa tánon ne ne áhsen nikatsistóhkwake ne ne áhsen nihá:ti rontó:rats. Ne ne kanenna’kè:ne nikahá:wi, ratateweién:ta’s ne ohkwá:ri ne ahotí:ta’we í:iah tha’teshotí:ka Thó:ne ne rontó:rats enshonwahón:tera ne ohkwari’kó:wa tánon kaién:kwire énhontste enhonwarón:tate.

Ne ne onekwénhsa tánon ne ióre’sen enkaiá:ken’ne ne tsi nón:we enhonwarón:tate ne ohkwari’kó:wa entewá:sen’ne tánon onerahtá:ke enká:ra’ne. Onekwénhtara tánon otsì:nekwar nenwahsohkò:ten’ne ne onerahte’shón:’a, ó:nen ne kanenna’kè:ne enwá:ton’ne. Kí:ken nikahá:wi enhakwé:ni ne ohkwari’kó:wa ensehshako’niá:ken’se ne rontó:rats. Né:k tsi énska ne tsióhsera, kiótkon ne ohkwari’kó:wa í:iah tha’teshó:ka tánon ó:nenk tsi enshonwahóntera ne rontó:rats, enshonwarón:tate tánon onekwénhsa tánon ne ióre’sen á:re onerahtá:ke enhská:ra’ne tánon tenwatahsohkwaté:ni

Nó:nen ne onerahte’shón:’a tewatahsohkwaté:ni tánon enhsatkátho ne karonhiá:ke tkatshétare sehiá:rak tsi shé:kon ne rontó:rats nihonwáhsere ne ohkwari’kó:wa. Thó nikawén:nake.

1. Iahá:rawe ne ne tewatakà:ron ne kaniataratákie He arrived at the wide opening at the river

2. Sók ia’thanitsiónhkwahkwe, ia’thaiahiàkstahkwe. So he jumped and crossed over it

3. Wahonnì:ron ne rontó:rats, tóka ne ohkwari’kó:wa enhakwé:ni, í:’i ó:ni eniakwakwé:ni. The hunters said if the big bear is able to, we also can do it

4. Ia’thoni’tsiónhkwahkwe ki’ tánon iathatiiahià:kstahkwe ó:ni. They jumped and crossed also

5. Tho ó:ni ne’ na’á:wen ne tsi ionontahrón:nion tsi nahá:iere ne ohkwari’kó:wa tho nahatí:

iere ne rontó:rats. What happened on the mountain, what ever the bear did the hunters did also

6. Kháre ó:nen iahonatonhontsió:ktahse Suddenly they arrived at the end of the earth

7. Kwáh è:neken nahaié:ra’te ia’thani’tsiónhkwahkwe ne ohkwari’kó:wa, wa’thá:ten.

The big bear went up high he jumped, he flew

8. Í:iah ohnà:ken tehonéhton ne rontó:rats The hunters did not go back, the hunters stood their ground

9. Akwé:kon ia’thonni’tsiónhkwahkwe All jumped

10. Wahonwáhsere They chased him

11. Tánon ne nón:wa nikahá:wi, ne ne kwáh wahsontí:io, karonhiá:ke ienhsatkáhtho

And at this time now when it is a nice night and you look in the sky

12. Enhsé:ken ne áhsen nihá:ti rontó:rats shé:kon nihonwáhsere ne ohkwari’kó:wa.

You will see the 3 hunters still chasing the big bear

13. Ne ne katshé:tare ne karonhiá:ke nón:we ne rontó:rats tánon ohkwari’kó:wa.

The dipper in the sky is where hunters and the big bear

14. Ne ne kaié:ri nikatsistóhkwake ne ne ohkwari’kó:wa The 4 stars are the big bear

15. Ne áhsen nikatsistóhkwake ne ne áhsen nihá:ti rontó:rats. The 3 stars are the 3 hunters

16. Ne ne kanenna’kè:ne nikahá:wi, ratateweién:ta’s ne ohkwá:ri ne ahotí:ta’we

In the fall time, the bear gets ready to sleep

17. Í:iah tha’teshotí:ka They are not fast

18. Thó:ne ne rontó:rats enshonwahón:tera ne ohkwari’kó:wa Then the hunters can catch the bear

19. Kaién:kwire énhontste enhonwarón:tate. They will use their arrows to shoot at him

20. Ne ne onekwénhsa tánon ne ióre’sen enkaiá:ken’ne ne tsi nón:we enhonwarón:tate ne ohkwari’kó:wa The blood and fat comes out where they shot the bear

21. Entewá:sen’ne tánon onerahtá:ke enká:ra’ne. It will fall and it will land on the leaves

22. Onekwénhtara tánon otsì:nekwar nenwahsohkò:ten’ne ne onerahte’shón:’a

The leaves will turn red and yellow colors

23. Ó:nen ne kanenna’kè:ne enwá:ton’ne. Now it will become fall

24. Kí:ken nikahá:wi enhakwé:ni ne ohkwari’kó:wa ensehshako’niá:ken’se ne rontó:rats.

During the year, the bear is able to get away from the hunters

25. Né:k tsi énska ne tsióhsera, kiótkon ne ohkwari’kó:wa í:iah tha’teshó:ka

But once a year, the bear is unable to run fast

26. Ó:nenk tsi enshonwahóntera ne rontó:rats The hunters will catch him again

27. Enshonwarón:tate They will shoot at him again

28. Onekwénhsa tánon ne ióre’sen á:re onerahtá:ke enhská:ra’ne Blood and fat again will fall on the leaves

29. Tenwatahsohkwaté:ni It will change color

30. Nó:nen ne onerahte’shón:’a tewatahsohkwaté:ni When the leaves change color

31. Enhsatkátho ne karonhiá:ke tkatshétare You will see the dipper there in the sky

32. Sehiá:rak tsi shé:kon ne rontó:rats nihonwáhsere ne ohkwari’kó:wa.

Remember that the hunters are still chasing the big bear

33. Thó nikawén:nake. That is the amount of words